Blog

Wapń w odpowiednim stężeniu powoduje, że mamy mocne kości, zdrowe zęby, prawidłową krzepliwość krwi. Właściwe stężenie tego pierwiastka to również sprawne mięśnie, odprężone nerwy, zdrowy sen, pogodny nastrój. Wiadomo, że niedobór wapnia szkodzi, ale jego nadmiar też jest niebezpieczny. Lepiej mieć za mało wapnia czy za dużo?

Niedobór wapnia (hipokalcemia), jak i nadmiar wapnia nie jest dobry dla organizmu. W ciele dorosłego człowieka jest ok. 1,2 kg wapnia, z czego 99 procent znajduje się w kościach i zębach. Reszta jest rozsiana po wszystkich komórkach. To wapń reguluje układ nerwowy, poprawiając przekazywanie impulsów nerwowych, a przede wszystkim kontroluje krzepnięcie krwi.

Zasoby wapnia w niekostnych komórkach organizmu ludzkiego są odnawiane nawet 30 razy dziennie. Jeśli w tych komórkach brakuje pierwiastka i zagrożone jest sprawne działanie układu nerwowego, pobierany jest on z kości.

Gdy wapń utrzymuje się na właściwym poziomie, mamy mocne kości, zdrowe zęby, prawidłową krzepliwość krwi, którą można zmierzyć np. wykonując koagulogram. Odpowiednie stężenie tego pierwiastka to również sprawne mięśnie, odprężone nerwy, zdrowy sen, pogodny nastrój poczucie szczęścia.

Kolejna korzyść to szybkie gojenie się ran.

Prawidłowy poziom wapnia we krwi to 2,1–2,6 mmol/l (według innych oznaczeń 8,5–10,5 mg/dl).
Objawy niedoboru wapnia
Niewielki niedobór wapnia początkowo objawia się skurczami mięśni, bólami w stawach, mrowieniem i drętwieniem kończyn oraz zwolnieniem tętna. Późniejsze objawy to szybko powstające ubytki w uzębieniu, zaburzenia snu, czasem nawet krwotoki, np. z nosa.

Gdy niedostatek wapnia jest poważny, może wystąpić utykanie i trudności w chodzeniu, stany lękowe, częste złamania kości, u dzieci zaburzenia wzrostu i utrata zębów.
Zmniejszony poziom wapnia w surowicy krwi (hipokalcemia) pojawia się w zaburzeniach syntezy parathormonu – hormonu przytarczyc, w niedoborze witaminy D i magnezu, przy upośledzeniu wchłaniania wapnia z przewodu pokarmowego, przy nadmiernym odkładaniu się pierwiastka w tkankach, zbyt dużym wydalaniu wapnia z moczem.

Objawy nadmiaru wapnia
Nadmiar tego pierwiastka również niekorzystnie wpływa na zdrowie. Sygnałem zbyt wysokiego poziomu wapnia są zaparcia, nudności, brak apetytu. Może to prowadzić do powstawania kamieni nerkowych oraz obniżenia wchłaniania cynku i żelaza.

Zwiększone stężenie wapnia pojawia się przy nadmiernym wchłanianiu go z przewodu pokarmowego, zbyt dużym uwalnianiu tego pierwiastka z kości, na skutek niewielkiego wydalania wapnia z moczem.
Ważne

Wapń pochodzący z jedzenia trudno przedawkować. Jeżeli jednak zażywamy suplementy diety zawierające ten pierwiastek, to nie można przekraczać dawki 3-4 g wapnia na dzień.

Pacjenci z chorobami tarczycy i z kamicą nerkową nie powinni sięgać po te preparaty bez porozumienia z lekarzem. Gdy lekarz przepisuje antybiotyk, konieczne jest poinformowanie go o przyjmowaniu wapnia, gdyż zmniejsza on wchłanianie antybiotyku.

Wapń - źródła w pożywieniu
Najbogatsze w wapń są sery podpuszczkowe dojrzewające (tzw. żółte). Zawierają 6-10 razy więcej wapnia niż sery twarogowe (to wynik procesów technologicznych). Niestety, żółte sery mają sporo tłuszczu i są kaloryczne, dlatego nie możemy się nimi objadać bez ograniczeń. Dwa plastry dziennie wystarczą. Wapń znajduje się też w serkach topionych i śmietanie, ale to także produkty wysokokaloryczne. Jeśli ktoś jest uczulony na białko mleka krowiego, może skusić się na mleko kozie i jego przetwory. Wywołuje znacznie mniej alergii, natomiast zawiera więcej wapnia niż krowie.